Maar al te vaak hoor ik over hoe de ene hondenschool beter is dan de andere. Uit ervaring weet ik dat er verschillende aanleertechnieken bestaan en dat de ene techniek al beter past bij de ene hond dan bij de andere en dat de te gebruiken techniek ook afhangt van wat men wilt aanleren. Daarenboven is de te gebruiken techniek ook afhankelijk van het karakter van de pup/hond in kwestie en of het om een probleemgeval gaat of om gewoon iets aan te leren. Veel factoren waar men dus rekening mee moet houden bij het aanleren. Vandaar dat het altijd goed is om een professional er bij te nemen wanneer het gaat om extreme problemen die men maar niet in goede banen kan leiden.
Om toch een overzicht te geven zal ik de verschillende technieken hier proberen uiteenzetten. De basismethode die vaak gebruikt wordt voor simpele commando's is de "begeleid methode" of "markeer methode". Hierna volgend de beschrijving van de 2 methodes.
1. De begeleid methode Bij deze methode gaat het over, zoals het woord zelf zegt, de hond begeleiden om te laten verstaan wat men van de hond wenst. Een goed voorbeeld daarvan is het aanleren van het zitten bij de pup. Wanneer men wilt dat de pup gaat zitten, dan legt men zijn hand op de onderrug en met een lichte vorm van druk begeleid men het achterste richting de grond. Eens het achterste van de hond de grond raakt, beloon hem uitdrukkelijk met een happy lieve blijde stem en een klein hondensnoepje. Een ander voorbeeld is bvb naast je in de zetel mogen liggen of op schoot voor iets oudere honden. Sla met je handen op je dijen of op de zetel en herhaal 'kom'. Springt de hond op de zetel of op je dijen, dan beloon je hem uitdrukkelijk en herhaal je het commando op een blije toon. Je kunt er ook bij aanhalen dat het flink is + het commando. Nog een ander voorbeeld uit bvb de agility is "door" als de hond of pup door een tunnel moet, doch daar werkt men echter het best met 2. Laat iemand met de pup of hond voor het gat van de tunnel staan en het baasje aan de andere kant voor het gat van de tunnel. De persoon die de pup/hond vastheeft houd de kop van de pup/hond voor de opening terwijl het baasje aan de andere kant om de pup/hond roept om te komen. Is hij aan de andere kant, dan wordt er uitbundig gefeliciteerd dmv stem en een snoepje. 2. De markeer methode Dit is wanneer men de hond zelf laat nadenken. Wetende dat de border heel intelligent is en snel iets door heeft, is dit een aangewezen methode voor dit ras. Wat houd deze methode nu in? We halen terug het voorbeeld zitten boven. Je wilt dus dat de pup/hond gaat zitten wanneer hij bvb naar je toe komt. Dan wacht je eerst en vooral gewoon tot de hond gaat zitten uit zichzelf, daar komt het op neer in theorie, doch geduld is bij deze methode een mooie deugd. Roep je pup/hond bij je en na veel springen, opspringen tegen de benen, blaffen, ... zal de pup/hond tot rust komen en je aanstaren om te weten wat je nu eindelijk van hem/haar verlangt. Hij zal zich dan uiteindelijk overgeven (onderdanige stand aannemen) en gaan zitten. Als je zijn achterste naar de grond ziet gaan, haal je op dat ogenblik het commando "zit" aan, maak je een geluidje (dit kan met de stem, maar ook bvb dmv een clicker zoals in clickertraining) en beloon je de pup/hond. In de meeste gevallen word aangeraden een snoepje te geven, doch uit ervaring bij een border is het aangewezen de snoepjes maar een 5-tal keer na elkaar te gebruiken en daarna onmiddellijk af te bouwen in hoeveelheid en enkel iedere 2 clicken een snoepje te geven om dan opnieuw terug af te bouwen. Natuurlijk kunnen beide methodes ook met elkaar gecombineerd worden of uitgetest. Stel dat je ziet dat je een overactieve pup/hond hebt, die maar geen rust vind en blijft op je springen na 10 minuten en dus totaal niet van plan is te gaan zitten, dan probeer je best de 1e methode uit maar dan bvb aan de leiband. Een 3e methode, maar methode die eerder gebruikt wordt bij moeilijke gevallen is de "lokmethode". Hierna een beschrijving van deze methode.
3. De lokmethode
Bij de lokmethode is het de bedoeling de hond te lokken met iets lekkers. Let wel, want het lokmiddel moet in dat geval zo krachtig zijn dat hij alle andere bezigheden links wilt laten liggen voor dat ene lokmiddel die je hem zal geven. Een mooi voorbeeld van deze techniek is wanneer het "hoedersinstinct" bij de border collie actief word. In dat geval gaat de pup/hond in kwestie achter alles aan die volgens hem/haar te snel beweegt. Dat is dan ook de kern van het hoedersinstinct. Niets is dan veilig en dat kan gaan van kinderen die lopen, voorbijrijdende fietsers, auto's, andere honden die lopen, ... Hoe gaat deze techniek in zijn werk?
Zoals dus reeds vermeld is het de bedoeling een krachtig ruikend lokmiddel te gebruiken zodat deze zo krachtig is dat de pup/hond alle andere dingen links wilt laten liggen voor dat lokmiddel. Hier maak ik meestal gebruik van gerookte bacon, gerookte sprot of sterk ruikende kaas zoals chaumes. Let wel hou de pup/hond aan de leiband in het begin om makkelijker controle te krijgen over hem/haar. Wrijf je hand (tegenovergestelde hand dan degene waarmee je hem aan de leiband neemt) in met het lokmiddel. Leuk is idd anders, maar het is om een goed doel... Neem een heel klein deeltje van dat lokmiddel tss de vingers. Wanneer de hond, laat ons als voorbeeld een auto nemen, de auto dus in het oog krijgt, dan luistert hij totaal niet naar wat je van hem verlangt. Of dat nu het commando zit is of neen, of eender ander welk stemgestuurd commando die hij anders perfect uitvoert, hij zal die niet horen en je totaal negeren. Van zodra je ziet dat hij op de auto gefixeerd raakt, beweeg je je hand voor zijn neus tot hij de geur te pakken krijgt en dus de auto negeert. Je lokt hem dus zodat hij naar jou kijkt en niet naar de auto. Van zodra hij naar je kijkt beloon je hem met dat kleine stukje van tss je vingers en met je stem. Overlaad hem heel enthousiast met knuffels, stembeloningen, enz... Hoe langer hij de auto's negeert door hem aandacht te geven hoe sneller hij door zal hebben dat het leuker is om met zijn baasje om te gaan dan om auto's te hoeden. Indien het gaat om een extreem geval, dan raden wij aan om deze techniek eerst op een grote afstand toe te passen van de plaats waar de auto's voorbij rijden zodat het net iets makkelijker wordt om de pup/hond zijn aandacht te trekken. Zie je dat je makkelijk de aandacht krijgt, dan ga je iets dichter staan bij de rijdende auto's. En zo ga je stap voor stap te werk. Opgelet wanneer men traint. Maak een trainingssessie nooit te lang zodat de pup/hond niet overbelast en dus gestresst raakt. Om te starten is 5 à 10 minuutjes genoeg. Beter een korte makkelijke en goede training dan een lange en moeilijke training met frustraties en met eindresultaat geen beterschap. Geduld is dus altijd een mooie deugd wanneer men iets wilt aanleren. Daarenboven is het goed jezelf te kennen en te weten wanneer je het zelf genoeg vind.